روزنامه ایران جمعه: حتماً شنیدهاید که میگویند رسانه میتواند موجسازی کند. این اصطلاح زمانی که یک باور، فکر یا خبری تعمداً در سطح گسترده منعکس شود به کار گرفته میشود. موجسازها میتوانند بخشی از واقعیت را برش داده و به شکلی که علاقهمندند منعکس سازند. میتوانند موضوعی را وارونه جلوه دهند و میتوانند حتی چیزی که واقعیت ندارد را جای واقعیت جا بزنند.
موجسازی هر چند میتواند جنبههای مثبت و راهبری اندیشه جامعه را به دنبال داشته باشد اما در فضای امروز رسانههای دیجیتال بیشتر رنگ و بوی منفعتطلبی برای اقشار، افراد، گروهها و مکتبها یافته است. بنابراین شما با پدیدههایی تحت عنوان هشتگ و چالش مواجه میشوید و با الصاق آن پای متنهایتان، گرایش به یک اندیشه و باور خاصی را امضا میزنید.
بازنشر مطالب، لایک زدن و ارائه نظر در زیر مطالب هم بخشی از پیوستن به موجهای خبری است. این اخبار میتواند از تصویر تولد فلان دختر در 20 سالگی تا خبر جنگ فلان دو دولت را در بر گیرد. اما داستان پیروی از موج در مدت کوتاهی میتواند دنبالکننده را به توهم نیز مبتلا سازد.
زمانی که امری به عنوان موضوع پذیرفته جمعی قلمداد میشود حتی اگر غلط و کذب بوده باشد، پیروی از امواج و شنا کردن در مسیر آنها گرفتاری به توهم اکثریت است. دیگر کاربر رسانه کاری ندارد که چند و چون این خبر چیست، از کجا آمده و به کدام منظور در حال انتشار است.
بخش مهمی از توهم اکثریت در پیوستن به کمپینها دیده میشود. فردی که هیچ اطلاعی از فلان موضوع محیطزیستی، خشونت، مد یا سرگرمی ندارد صرف اینکه بخواهد از گروه بزرگتری که خود را برتر میداند، جدا نماند، هشتگ را میپذیرد و امضا میزند. بالاتر از موجسازی، موجسواری است. درست زمانی که جریان فکری و خبری از موجهای ساخته شده به نفع خود بهرهبرداری میکند.
باز هم این موضوع میتواند در رابطه با اتفاقات افراد در حریم خصوصیشان باشد و یا به یک مقوله کلان اقتصادی و فرهنگی ارتباط پیدا کند. موجسواران مهارت انحراف دادن به امواج خبری را دارند و گروه دنبالکنندهها را به هر سمت و سویی که میخواهند معطوف میکنند. در این میان افراد لابهلای توفان ایجاد شده به هر طرفی کشانده میشوند و گاهی جایی که از آن دفاع کردهاند را به باد نقد میگیرند. در چنین شرایطی جایگاه تعقل کجاست؟
انتهای پیام/